बझाङः घरेलु मदिरा सेवनले बढाएका विकृती नियन्त्रण गर्न मस्टा गाउँपालिका १ ले घरेलु मदिरामा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाएको छ । घरेलु मदिरा सेवनका कारण विकृती बढेपछि वडा अध्यक्ष रामचन्द्र रोकायाले यस्तो निर्णय गरेका हुन् । यस पहल अन्तर्गत मस्टा १ कोटदेवलमा मदिरा उत्पादनमा संलग्न २० जना महिलालाई वैकल्पिक पेसा च्याउ खेतीमा लाग्न तालिम दिइएकाे छ ।
पिछडिएको जनसङ्ख्यालाई जीविकाको वैकल्पिक स्रोत उपलब्ध गराउने जिम्मेवारीको भावनाबाट प्रेरित वडा अध्यक्ष रोकायाले परम्परागत कमाइका बाटोहरू बन्द भएको गुनासोहरूको जवाफ दिए । लामो समयदेखि घरेलु मदिरा उत्पादन गर्दै आएका २० जना महिलालाई च्याउ उत्पादन सम्बन्धी तीन दिने तालिम प्रदान गरिएको थियो ।
आफ्नो नयाँ उद्यमलाई सहज बनाउन तालिम प्राप्त महिलाहरु च्याउको बीउ र पानी स्प्रिंकलरले सुसज्जित थिए । वडा अध्यक्ष रोकायाले तर्क व्यक्त गर्दै भने, ‘घरेलु मदिराले धेरै स्वास्थ्य समस्या र विकृतिहरू निम्त्याएको छ, त्यसैले हामीले घरेलु मदिरामा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाएका छौँ । यस प्रतिबन्धबाट प्रभावित महिलालाई सहयोग गर्न च्याउ खेती तालिम दिएका छौँ । च्याउ बजारमा आशाजनक अवसरहरू छन् ।’
साथै अध्यक्ष रोकायाको निर्देशनमा वडा कार्यालयले उत्पादित च्याउको बजारीकरण तथा बिक्री वितरणमा सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ । च्याउ प्रति किलोग्राम ३ सय रुपैयाँसम्म विक्रि हुन्छ । वडा कार्यालयले महिलाहरूले राम्रो उत्पादन गर्ने अपेक्षा राखेको छ ।
मदिरा उत्पादनमा संलग्न महिलाहरूका अतिरिक्त ‘सुनौलो हजार दिन’का सुत्केरी आमाहरूलाई पनि च्याउ उत्पादन तालिम दिइएको छ । सुत्केरी अवस्थामा पोषणको महत्त्वलाई बुझ्दै प्रशिक्षण दिइएको हो ।
सुनौलो हजार दिनका आमा र घरेलु मदिरा बनाउने जम्मा ४५ जना महिला च्याउ उत्पादन तालिम कार्यक्रमबाट लाभान्वित भएका छन् । यस पहलले पीडित महिलाहरूको लागि आयको वैकल्पिक स्रोत मात्र प्रदान गर्दैन, समुदायको समग्र स्वास्थ्य र कल्याणलाई पनि बढवा दिन्छ ।
घरेलु मदिरा सेवनसँग सम्बन्धित समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्न मस्टा गाउँपालिकाको प्रगतिशील दृष्टिकोणले आफ्ना बासिन्दाहरूलाई सुरक्षित र स्वस्थ वातावरण निर्माण गर्ने प्रतिबद्धता जनाएकाे छ । च्याउ खेती जस्ता वैकल्पिक पेसाहरूलाई प्रोत्साहन गरेर गाउँपालिकाले दिगो जीविकापार्जनका अवसरहरू सुनिश्चित गर्नु पर्दछ ।